History

Het St-Jorisgilde te Bergeijk bestond al in 1463 volgens een registratie bij het landjuweel in Turnhout. Het is vanouds een schuttersgilde. Het had een politionele taak, verleende bijstand bij brand en verzorgde in opdracht van de gemeente het begraven van medeburgers. Ook heeft het gilde lang het recht van waag (is beheer van de weegbrug) gehad en verhuurde het rouwkleding.

In beide gevallen was dit om aan inkomsten te komen voor bewapening, oefeningen en uniformering.

Tot even voor 1960 werden er maandelijks schietoefeningen gehouden met vuurwapens; er werd geschoten op de puist (een houten blok).

Na 1980 ontstond - na een sterke inkrimping van het ledenbestand tot nog maar enkele oudere leden - een sterke impuls tot aanzet van een hernieuwde opbloei van het eeuwenoude St-Jorisgilde door aanname van nieuwe jonge leden. Ook werden de statuten in 1987 notarieel vastgelegd. Het traditionele schieten werd weer hervat, maar nu met de luchtbuks. Er was immers geen schutsboom meer op een officieel schietterrein, er was geen vuurwapen meer voorhanden en geen van de (nieuwe) leden had feitelijk een wapenvergunning.

Het schieten met de luchtbuks had diverse voordelen. Dichtbij het gildehuis kon een eenvoudige schutsboom geplaatst worden. Er waren geen problemen met geluidsoverlast en het geheel bracht weinig kosten met zich mee voor een sterk verarmd gilde. Het had zelfs geen grond meer in eigendom. Wel was en is het gilde rijk aan oude attributen zoals zilveren schilden en een koningsvogel, pieken en een zeer oud vaandel dat nu in gerestaureerde vorm in de raadszaal in het gemeentehuis van Bergeijk hangt.

De laatste jaren heeft het gilde zich verder ontwikkeld en het telt nu ongeveer 50 contribuerende leden. Het is begonnen met een sobere uniformering waardoor het meer het aanzien kreeg van een eenheid (een oud traditioneel element, stammend uit de politionele organisatie). Er werd een eerste gildetrom aangeschaft en een tamboer opgeleid. Vervolgens kwam er een nieuw vaandel dat met de eerste prijs bekroond werd op een kring gildedag van ca. 55 gildes.

Ook zijn er vendels aangeschaft waarvoor nu vendeliers worden opgeleid.

Nu beschikt het gilde over drie gildetrommen. Ook het bazuin blazen is ingevoerd en er worden gildebroeders opgeleid.

Vroeger had het St.-Jorisgilde, zoals hierboven vermeld staat, onder andere een taak bij de verdediging van het dorp tegen brandstichters en plunderaars. Dat was de tijd dat er nog geen vuurwapens bestonden. De bewapening bestond toen uit bogen, lansen, pieken en sabels. Later is de voet- en kruisboog ontwikkeld. Men was in staat met de voetboog door een harnas te schieten maar het schietklaar maken duurde erg lang.

Vanaf het jaar 2000 beschikt het gilde weer over de traditionele kruisboog. Het krijgt nu weer de mogelijkheid op gildedagen mee te doen aan wedstrijden en het heeft er een element bij waardoor nieuwe aspirant-leden zich aangetrokken kunnen voelen tot het St-Jorisgilde.

Daar komt nog bij dat elk van de vijf Bergeijkse gilden een ander schietspecialisme heeft Daardoor zijn de jaarlijkse verbroederingsbijeenkomsten nog interessanter.

Het St-Jorisgilde beschikt sinds 2004 over een eigen schietterrein met vier schutsbomen voor het verticaal schieten op de wip. Ook is op het gildeterrein een nieuw gildehuis gebouwd welke in mei 2010 is geopend.